Etiketler

17 Kasım 2017 Cuma

G. KORE
























Kore yarimadasinin bir bolumu.

Kuzeyinde Kuzey Kore, dogusunda Japon denizi, guneyinde Dogu Cin denizi ve batisinda Sari deniz yer alir.



Bilinen tarihi cok eski. M.O. 22.yuzyilda Gojoseonlarin yasadigi Kore yarimadasinda M.O. 5 yuzyilda Goryeolar hakim olmus. 13.yuzyilda Mogol istilasina ugramis. 16.yuzyilda Cin kokenli Mancularin hakimiyeti altina girmis, 18.yuzyilda Joseonlar bugunku Kore’nin temellerini atmis, 1. ve 2.Dunya savaslarinda Japonya tarafindan isgal edilmis, savaslardan sonra Kuzey ve Guney olarak ikiye bolunmus. 1950 yilinda Kuzeyliler Guneyi isgal edince Turkiye’nin de asker gonderdigi Kore savasi patlak vermis, bu savasta 1,200,000 kisi olmus. 1953 yilinda ateskes saglanmis ama bir baris anlasmasi imzalanmamis.

Hong Kong, Singapur ve Tayvan ile birlikte Asya Kaplanlari olarak anilan 4 ulkeden biridir. Dunya’nin 7.buyuk ekonomisine sahiptir. 6.buyuk ihracatcidir. Doviz ve altin rezervinde Dunya 9.sudur. G20 uyesidir. Azinlik haklarinin korunmasi endeksinde Dunya 8.sidir. 2005 yilinda yuksek hizli internete gecen ilk ulke olmustur. Is guvenligi endeksinde Dunya 4.su, kadinlarin egitimi endeksinde Dunya 3.su, saglik hizmetlerinin kalitesi endeksinde Dunya 1.si, elektronik gelisim endeksinde Dunya 1.si, internet hizi endeksinde Dunya 1.si, mobil bankacilik kullanim endeksinde Dunya 1.si, akilli telefon kullanim endeksinde Dunya 4.su, uzay teknolojisi endeksinde Dunya 8.si, web endeksinde Dunya 8.sidir. Nufusa oranla hastane yatagi sayisinda Dunya 2.sidir. 
Kansere yakalanma oraninda Dunya 8.sidir. Elektrik tuketiminde Dunya 9.su, nukleer yakit uretiminde Dunya 7.si, ham petrol ithalatinda Dunya 5.si, rafine petrol uretiminde Dunya 7.si, rafine petrol ihracatinda Dunya 5.si, dogal gaz ithalatinda Dunya 7.sidir.

Asiana Havayollari, Daewoo, Hyundai, Kia, Kumho, LG, Samsung G. Kore markalaridir.




Ortalama insan omru 83 yildir.

Baskenti Seul (nufus : 25,600,000), resmi dili Korece, toplam ulke nufusu 51,200,000’dir. Ayrica 200 civarinda haymatlos (vatansiz) yasamaktadir.



Nufusun;

% 57’si dinsiz
% 28’i Hiristiyan
% 15’i Budizm

mensubudur.

Baskanlik sistemiyle yonetilir. Kisi basina milli geliri US$ 37,700 civarinda olup para birimi Won’dur. (1 US$ = 1097 KW)




Yari iletkenler, petrokimya urunleri, otomotiv, gemi, komunikasyon ekipmani, elektronik ekipman, celik, plastic ihrac edip, ham petrol, dogal gaz, komur, kimyasal ve tekstil ithal eder.

Tekvando (167 altin) bransinda Dunya'nin en basarili ulkesidir.

Dunya’ca unlu Guney Koreliler;

Sinema yonetmeni Ki-duk Kim,
Futbolcular; Jeonbuk Hyundai Motors’lu Lee Dong-gook, Leo Dong-gook, Bayer Leverkusen’li Cha Bum-kun, Pohang Steelers’li Hong Myung-bo, Hwang Sun-hong, Suwon Samsung Bluewings’li Leo Woon-Jae, PSV Eindhoven’li Lee Young-pyo, Huh Jung-moo, Seoul Trust Bank’li Kim Ho-kon, Ulsan Hyundai’li Yoo Sang-chul, Lucky Goldstar Hwangso’lu Cho Young-jeung, Hallelujah’li Park Sung-hwa, Jeonnam Dragons’lu Kim Tae-Young, Manchester United’li Park Ji-sung, Bucheon’lu Lee Eul-Yong (Trabzonspor’da da oynadi).

NASIL GIDILIR ?


Seul havalimanindan kent merkezine konforlu otobuslerle ulasilabilir.

NEREDE KALINIR ?


NERELERE GIDILIR ?

Seul; baskent. Sekiz dagin arasinda bulunur ve Han nehriyle ikiye ayrilir. Ulke nufusunun 1/4 u bu metropolitan alanda yasamaktadir.
Kent oldukca guvenli ve gezmek cok kolay. Turklere de ozel bir sempatileri var. 

Gyeongbokgung sarayi; merkeze yakin, 14.yuzyilda insa edilmis, 1910’larda savasta yikilmis, onarildiktan sonra 1980’lerde baskanlik sarayi olarak kullanilmis. Joseon hanedaninin en buyuk sarayi. 



Changdeokgung sarayi; merkeze yakin, yine 14.yuzyil Joseon sarayi. Cok buyuk bir parkin icinde. UNESCO korumasi altinda.

https://www.google.com.tr/maps/dir/Gyeongbokgung+Palace,+Sajik-ro,+Sejongno,+Jongno-gu,+Seoul,+South+Korea/Changdeokgung+Palace+and+Huwon,+Yulgok-ro,+Jongno+1(il).2(i).3(sam).4(sa),+Jongno-gu,+Seoul,+South+Korea/@37.5736852,126.9718731,15z/data=!3m1!4b1!4m14!4m13!1m5!1m1!1s0x357ca2c74aeddea1:0x8b3046532cc715f6!2m2!1d126.977041!2d37.579617!1m5!1m1!1s0x357ca2da1a2200a1:0x13adc0bebe67ec49!2m2!1d126.9909628!2d37.5791505!3e3?hl=en



Kore Savasi aniti; metro ile 20 dakika mesafede, 1994 yilinda acilmis, ayni zamanda askeri muze. Savasa katilan butun ulkelerin askerleri heykeller ile temsil edilmis.





Bukchon Hanok; merkeze yakin, geleneksel Kore koyu. 600 yillik dar sokaklar, Kore evleri. Etkileyici.



Hangang parki; metro ile 20 dakika mesafede, yuruyus, bisiklet, kafeler, restoranlar, nehir kenarinda.

NE ZAMAN GIDILIR ?

Mayis basindan Eylul sonuna kadar.

NE YENIR ?


Pilav, noodle, mung fasulyesi, baharatlar, izgara et, pirzola, domuz gobegi, yengec, yosun corbasi, guvec, pirinc corbasi, kimci (karisik sebzeli Kore yemegi), soya sosu, susam yagi, mung fasulyeli gozleme, domuz ayagi, jujube cayi, makgeolli (sutlu, alkollu bir icecek), tteok (pirinc pastasi), hangwa (meyveli pasta), acili yahni, tavuk.




13 Kasım 2017 Pazartesi

G. AFRIKA























Afrika’nin en guney ucu.

Kuzeyinde Namibya, Botsvana, Zimbabve, dogusunda Mozambik, Svaziland ve Hint Okyanusu, guneyinde Hint Okyanusu, batisinda Atlantik Okyanusu yer alir. Ayrica tamami G. Afrika topraklari icinde kalan bir bagimsiz ulke vardir; Lesotho.

Ulkeye ilk olarak 17.yuzyilda Hollandalilar gelmis. 18.yuzyilda Ingilizler, Umit Burnundan baslayarak ulkeyi isgal etmisler. 1833 yilinda kolelik kaldirilmis, 1867 yilinda elmas, 1886 yilinda elmas bulununca Avrupa’dan goc baslamis. 1931 yilinda ic islerinde serbest olacak sekilde Ingiliz Milletler Toplulugu uyesi olarak kalmis. 2.Dunya savasindan sonra azinlik olan beyazlar Apartheid adi verilen irkcilik uygulamalarini baslatmis, bu nedenle 1961 yilinda topluluktan ihrac edilmis ayni yil bagimsiz Cumhuriyet kurulmus. Zamanla hem icerideki olaylar hem de dis baskilar sonucu 1990’li yillarda Aparthedi’a son verilmis ve yapilan ilk ozgur secimlerde, 27 yildir cezaevinde bulunan direnis lideri Nelson Mandela devlet baskanligina secilmis.

Ulkenin 3 baskenti 11 resmi dili var. Yurutme baskenti Pretoria, yasama baskenti Cape Town ve yargi baskenti Bloemfontein. Resmi diller; Ingilizce, Afrikan, Ndebele, Guney Sotho, Kuzey Sotho, Swati, Tsonga, Tswana, Venda, Xhosa ve Zulu. Ulke nufusu 54,900,000.

Nufusun;

% 80’i Siyah
% 9’u Melez
% 8’i Beyaz
% 3’u Asyali

Ayrica; 29,000 civarinda Somalili, 26,000 civarinda Demokratik Kongolu, 18,000 civarinda Etiyopyali, 5,000 civarinda Kongolu yasamaktadir.

Ulke uniter parlamenter sistemle yonetilir. Kisi basina milli gelir US$ 13,300 olup para birimi Rand’dir. (1 US$ = 14.5 GAR)

Altin, elmas, platin, makine ve ekipman ihrac edip, kimyasalllar, petrol urunleri, tip cihazlari ve gida ithal eder.

Karayollari uzunlugu itibari ile Dunya 10.sudur.

Din olarak;

% 80’i Hiristiyan
% 15’i dinsiz
% 2’si Musluman
% 3’u diger dinlerin mensubudur.

Ortalama insan omru 64 yildir.

7,100,000 HIV / AIDS vakasi gorulmus olup bu konuda Dunya 1.sidir. Bu hastaliklardan bugune kadar 110,000 kisi hayatini kaybetmis.

Dunya’ca unlu Guney Afrikalilar;

Yatirimci Elon Musk,
Aktivist ve devlet baskani Nelson Mandela, activist Desmond Tutu,
Sinema oyunculari; Charlize Theron, Embeth Davidtz (G. Afrika asilli),
Ilk kalp nakli cerrahi Christiaan Barnard,
Yazar J.R.R. Tolkien (Ingiliz asilli)
Futbolcular; Blackburn Rovers’li Aaron Mokoena, Benni McCarthy, Orlando Pirates’li Helman Mkhalele (Kayserispor, Ankaragucu, Goztepe ve Malatyaspor’da da oynadi), Giant Blackpool’li John Moshoeu (Genclerbirligi, Kocaelispor, Fenerbahce ve Bursaspor’da da oyadi).

NASIL GIDILIR ?


Her iki havalimanindan kent merkezine ulasim otobus ile.


                                                    Mpumalanga havalimani

Johannesburg’da Gautrain adi verilen hizli tren de mevcut.

NEREDE KALINIR ?


Johannesburg; ulkenin en buyuk kenti

Apartheid muzesi; merkezden 7 kM guneybatida, 2001 yilinda acilmis, irkciliga karsi insanligin zaferi. Apartheid donemini ogrenmek icin.

Kruger Park; Johannesburg’a uzak, 500 kM kuzeydogusunda. Buraya gitmek icin Johannesburg’dan Mpumalanga havalimanina 50 dakikalik bir ucus, Mpumalanga’dan arac kiralamak gerekiyor. Mpumalanga’dan Kruger Park 160 kM civarinda ancak 3 saate yakin suruyor. Yolun bazi kisimlari cok bozuk. Bu kadar zahmete deger mi ? Deger…



20,000 kM2 ye yakin alani ile Afrika kitasinin en buyuk dogal yasam parklarindan biri. Kuzeyden guneye 360 kM, batidan doguya 65 kM. Parkin bir bolumu Mozambik sinirlari icinde kaliyor. 9 adet giris kapisi var.


1898 yilinda koruma altina alinmis ve 1926 yilinda milli park yapilmis.


Akasya, sogut, marula agaclari, 517 kus turu (akbabalar, kartallar, leylekler, toy kuslari, guguk kuslari, baykuslar, puhu kuslari, balikcillar, vb.), 147 memeli turu (aslan, Kaplan, leopard, gergedan, fil, buffalo, antilop, zebra, impala, geyik, zurafa, ceylan, hipopotam, dag kecisi, yaban domuzu, cita, timsah, sirtlan, maymun vb.), 114 surungen turu (kara mamba, piton, vb.), 33 tur amfibiyen ve balik hepsi dogal ortaminda. Tel,cit, kafes, vb. yok. Park icinde 20’den fazla kamp, 15 civarinda lodge, restoranlar, vb. mevcut.


Parkin disinda ama cok yakininda oteller de var. Otelin arazisi icinde impala, ceylan, vb. gormek mumkun. Hatta baboon bile gorulebilir.


4 – 10 kisilik safari araclari ile gunluk park ici turlar duzenleniyor. Park icinde mola verilen yerler disinda asla aractan inmemek gerekiyor. Hic guvenli degil. Sabah daha cok hayvan turu gorulebildigi icin turlar genellikle sabah cok erken saatlerde baslatiliyor. 



Cape Town; Johannesburg’un 1.400 kM guneybatisinda

                                                           Cape Town

Masa Dagi; merkezden 7.5 kM guneyde. Kent merkezinden bakildiginda gercekten masa duzlugunde bir dag. Yukseklik yaklasik 1,100 metre. Teleferik ile cikiliyor. Hem cikarken hem de yukarida manzara muhtesem. Teleferige binerken insanlar birbirini ezerek kent manzarasina hakim tarafta yer bulmaya calisiyor, ama teleferik hareket ettikten sonra kabin kendi ekseni etrafinda donuyor. Gorusun acik oldugu bir havada cikmak gerekir. Uzun bir kuyruk bekleniyor. Cok ruzgarli havalarda calismiyor.

                                     Masa dagindan Cape Town

                                           Rihtimdan Masa dagi

Victoria ve Alfred rihtimi; merkeze yakin, alisveris, yeme icme, yuruyus, eglence mekani. Cafeler, canli muzik. Ozellikle gecesi keyifli. 1860 yilinda liman olarak insa edilmis. 450 civarinda magaza var. Bir de artik her buyuk kentte gorulmeye baslayan donme dolap.
Umit Burnu; merkezden 70 kM guneyde. Sabah erken saatte tur duzenleniyor. 
Donus yolu uzerinde penguenlerin yasadigi bir park da gezilebilir.


                                              Umit burnu

Lion’s Head; merkezden 5.5 kM batida, masa dagina komsu bir tepe. Muthis bir gun batimi manzarasi oldugu soyleniyor, ama cikmak cok zahmetli. Dik yokusta trekking sevenler icin.
Bo-kaap; merkeze yakin, rengarenk evlerin bulundugu siyah mahallesi. Apartheid doneminde yonetim siyahlarin renkli kiyafetler giymesini yasaklamis, onlar da evlerini degisik renklerde boyamislar.

                                               Bo-kaap


                                                Nobel meydani

Umit Burnu kalesi; merkezde, 17.yuzyil kalesi. Bir donem hapishane olarak da kullanilmis. 1936 yilinda tarihi eser olarak ziyarete acilmis. Belli saatlerde askeri toren gosterisi yapiliyor.
Ayrica; yuzmek icin kentin 25 kM kuzeyinde Clifton plaji ve 18 kM kuzeyinde Bloubergstrand plajlari, surf icin kentin 20 kM guneyinde Hout Bay var.

NE ZAMAN GIDILIR ?

Kasim basindan Mart sonuna kadar.

NE YENIR ?


Potjiekos (Afrika guveci), kuru sosis.

9 Kasım 2017 Perşembe

SLOVAKYA




Eski Cekoslovakya’nin bir bolumu.

Kuzeyinde Cekya ve Polonya, dogusunda Ukrayna, guneyinde Macaristan ve batisinda Avusturya yer alir. Denize sahili yoktur.

5.yuzyilda Slavlar yerlesmis, 8.yuzyilda Moravya imparatorluguna dahil olmus, 11.yuzyilda Macaristan’a dahil olmus. 16.yuzyilda Osmanli Macaristan’i fethedince Macarlarin bir kismi Slovakya’ya kacmis. 17.yuzyilda Osmanli burayi da fethetmis ancak ayni yuzyil icinde Avusturya Osmanli’dan almis. 1.Dunya savasinin sonunda Avusturya-Macaristan Imparatorlugu cokunce bir kac eyaletle daha birleserek Cekoslovakya adini almis. 2.Dunya savasinda Nazi isgaline ugramis. Savastan sonra Cekoslovakya olarak dogu blogunda yer almis. 1989 yilinda dogu blogundan ayrilmis. 1993 yilinda da Cekoslovakya’dan ayrilarak Slovakya Cumhuriyeti adini almis. 2004 yilinda Avrupa Birligi’ne katilmis.

Baskenti Bratislava (nufus : 401,000), resmi dili slovakca, ulke nufusu 5,400,000’dir. Nufusu azalan ulkelerden biridir.

Nufusun;

% 81’i Slovaklar
% 9’u Macarlar
% 2’si Roman
% 1’i Cek
% 1’i Rus
% 6’si diger kokenlere sahiptir. Ayrica 1500’den fazla haymatlos (vatansiz) yasar.

Parlamenter demokratik sistemle yonetilir. Kisi basina milli gelir US$ 31,300 civarinda olup para birimi Euro’dur.

Otomotiv ve otomotiv yan sanayi, makine, elektronik ekipman, demir ve Celik ihrac edip, nukleer reactor, yakit ve mineral yag ithal eder.

Nukleer yakittan elektrik uretiminde Dunya 8.sidir.  

Din olarak;

% 74’u Hiristiyan
% 13’u dinsiz
% 13’u diger dinlerin mensubudur.

1000 civarinda HIV / AIDS vakasi gorulmustur.

Tenisci; Martina Hingis (Slovakya asilli),
Manken; Adriana Karembeu,
Futbolcular; Liverpool’li Martin Skrtel (bir donem Fenerbahce’de de oynadi), Napoli’li Marek Hamsik, Wolfsburg’lu Miroslav Karhan (bir donem Besiktas’ta da oynadi), Porto’lu Zlatko Zahovic, Denizlispor’lu Roman Kratochvil, Slovan Bratislava’li Lubomir Meszaros (bir donem Elazigspor ve Adanaspor’da da oynadi), Trencin’li Ivan Lietava (bir donem Denizlispor ve Konyaspor’da da oynadi), Besiktas’li Filip Holosko (bir donem Manisaspor, Basaksehir ve Rizespor’da da oynadi), Nurnberg’li Robert Vittek (bir donem Ankaragucu, Trabzonspor ve Basaksehir’de de oynadi), Fenerbahce’li Miroslav Stoch (bir donem Bursaspor’da da oynadi), Zilina’li Stanislav Sestak (bir donem Ankaragucu ve Bursaspor’da da oynadi), Peter Pekarik (bir donem Kayserispor’da da oynadi), Inter Bratislava’li Marek Cech (bir donem Trabzonspor’da da oynadi), Lokomotiv Moskova’li Jan Durica (bir donem Trabzonspor’da da oynadi) Slovakya’lidir.

NASIL GIDILIR ?

THY, Pegasus ve Ryan Air ile Bruksel aktarmali 7.5 saatte gidilebilir. Ya da THY direct ucusu ile 2 saatte Viyana’ya ve Viyana’dan 1.5 saatlik otobus yolculugu ile ya da yine Viyana’dan 1.5 saatlik Tuna nehrinden tarifeli calisan tekneler ile ulasilabilir.

NEREDE KALINIR ?


NERELERE GIDILIR ?

Bratislava; baskent. Tuna nehrinin iki yaninda uzanir. 

Tarihi merkez; merkezde, 10.yuzyildan kalma binalar. Baskanlik ve hukumet saraylari, meclis, tarihteki yoneticilerin saraylari, buyukelcilikler, magazalar, kafeler, restoranlar.
Mavi kilise; merkeze yakin, 20.yuzyil katolik kilisesi. Disaridan cok estetik, ici siradan

                                             Mavi Kilise

Devin kalesi; merkezden 12 kM kuzey batida. Belediye otobusu ile gidilebiliyor. 15.yuzyil yapisi. Tepeden Tuna ve Morava nehirlerinin birlesim yeri gorunuyor.

                                               Devin Kalesi

Slavin; merkezeyakin bir tepede 1960 yilinda insa edilmis. 2.Dunya savasinda burada olen 7000 Sovyet askerleri icin yapilmis anit mezar.

                                                     Slavin

Cumil; merkezde,vucudunun yarisi yer ustunde bulunan calisan isci heykeli. Cok benzeri Eskisehir’de var.

                                                     Cumil

Michael kapisi; merkezde, 14.yuzyil kulesi ve altinda kente giris kapisi. Bir kac giris kapisindan sadece bu korunabilmis. Digerleri simdi yok.

                                                 Michael kapisi

Hlavne maydani; merkezde, tarihi meydan. Dukkanlar, kafeler, Napolyon heykeli.


Old Town Hall; merkezde, 16.yuzyil yapisi. Simdi Kent Muzesi olarak kullaniliyor. Giris ucretli.

                                             Old Town Hall


NE ZAMAN GIDILIR ?

Haziran – Temmuz – Agustos

NE YENIR ?


Halusky (peynir uzerinde patates parcalari), lahana corbasi, domuz eti, sazan baligi, tavuk sinitzel, iskembe corbasi, Trdelnik (bir tur kurabiye)